Δυσλιπιδαιμία
Με τον όρο δυσλιπιδαιμία εννοούμε τη γενικότερη διαταραχή της μεταβολικής ισορροπίας των λιπιδίων στο αίμα. Συνήθως ο όρος αναφέρεται στη διαταραχή της συγκέντρωσης της χοληστερόλης, των τριγλυκεριδίων και κάποιων λιποπρωτεϊνων, δηλαδή σωματιδίων από λίπος και αποπρωτεΐνες.
Αναλυτικά
Οι λιποπρωτεΐνες ταξινομούνται σε πέντε κατηγορίες και καθεμία έχει συγκεκριμένη δράση. Οι δύο τελευταίες είναι οι πιο γνωστές σε όλους και αυτές που συνήθως μετρώνται στις εξετάσεις αίματος.
- Χυλομικρά: είναι υπεύθυνα για τη μεταφορά του λίπους της τροφής από το έντερο στο συκώτι.
- VLDL: είναι υπεύθυνες να μεταφέρουν το λίπος που συνθέτει το συκώτι.
- IDL: αποτελούν προϊόντα μεταβολισμού των VLDL.
- LDL (κακή χοληστερόλη): είναι υπεύθυνες να μεταφέρουν χοληστερόλη στην κυκλοφορία του αίματος.
- HDL (καλή χοληστερόλη): είναι υπεύθυνες να συλλέγουν χοληστερόλη από τους περιφερικούς ιστούς και να τη στέλνουν στο συκώτι προς απέκκριση (ανάστροφη μεταφορά).
Ποιες είναι οι επιπτώσεις της δυσλιπιδαιμίας;
Η διαταραχή της ισορροπίας των λιπιδίων στο αίμα, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες κινδύνου, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης αθηροσκλήρωσης. Ο όρος αθηροσκλήρωση αναφέρεται στην εναπόθεση πλάκας ανομοιογενούς σύστασης στο τοίχωμα των αρτηριών. Όταν μάλιστα συμβαίνει στις αρτηρίες της καρδιάς μιλάμε για στεφανιαία νόσο, τη σοβαρότερη των καρδιαγγειακών νοσημάτων, που μπορεί να οδηγήσει σε στηθάγχη ή έμφραγμα.
Με άλλα λόγια, όταν διατηρούμε για χρόνια αυξημένες τιμές ολικής και κυρίως κακής χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων και χαμηλές τιμές καλής χοληστερόλης, ο καρδιαγγειακός κίνδυνος είναι αυξημένος. Αν μάλιστα καπνίζουμε, κάνουμε κακή διατροφή και δεν ασκούμαστε είναι σαν να προκαλούμε την τύχη μας.
Ανήκω σε ομάδα ασθενών υψηλού κινδύνου;
Ασθενείς πολύ υψηλού κινδύνου:
- Ασθενείς με τεκμηριωμένη αθηροσκληρωτική νόσο (π.χ. στεφανιαία νόσο, ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, πάνω από 50% στένωση των καρωτίδων, περιφερική αρτηριακή νόσο, διαλείπουσα χωλότητα, ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής).
- Όλοι οι διαβητικοί ασθενείς τύπου 2 και οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 1 άνω των 40 ετών.
- Ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο ή/ και παρουσία αλβουμινουρίας για τουλάχιστον 3 μήνες.
- Άτομα με Hellenic Heart SCORE >10%.
Ασθενείς υψηλού κινδύνου:
- Άτομα με Hellenic Heart SCORE 5-10%.
- Όταν υπάρχει έστω ένας αλλά ιδιαίτερα επιβαρυντικός παράγοντας κινδύνου (π.χ. υπέρταση σταδίου 3, υπερβολικό κάπνισμα).
- Άτομα με οικογενή υπερχοληστερολαιμία, μια συχνή γενετική διαταραχή.
- Άτομα με αυτοάνοσο νόσημα (συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, ρευματοειδή αρθρίτιδα, σκληρόδερμα, οροαρνητικές αρθρίτιδες)
Υπολογισμός του κινδύνου θανατηφόρου καρδιαγγειακής νόσου σε ορίζοντα δεκαετίας
Τι μπορώ να κάνω μόνος μου γα να μειώσω τον κινδύνο;
Τα σημεία-κλειδιά του τρόπου ζωής για μείωση του κινδύνου ανάπτυξης αθηροσκλήρωσης είναι τα εξής:
- Διακοπή καπνίσματος.
- Υπολιπιδαιμική δίαιτα (πτωχή σε κορεσμένα και trans λιπαρά οξέα, πλούσια σε φυτικές ίνες).
- Κατανάλωση τροφών εμπλουτισμένων με τις ευεργετικές φυτικές στερόλες και στανόλες, οι οποίες αναμένεται να μειώσουν την LDL χοληστερόλη κατά περίπου 10%, π.χ. 200 από 220 mg/dl.
- Απώλεια βάρους, και συγκεκριμένα μείωση του σωματικού βάρους κατά 10% μέσα σε 6 μήνες (δηλαδή αν είστε 100 κιλά, πρέπει να φτάσετε τουλάχιστον 90 κιλά εντός εξαμήνου, να χάνετε δηλαδή τουλάχιστον 1,5-2 κιλά το μήνα).
- Σωματική άσκηση (π.χ. ζωηρό βάδισμα για 30-60 λεπτά την ημέρα τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας).
Για τη φαρμακευτική αγωγή που πιθανόν πρέπει να ακολουθήσετε, συμβουλευτείτε το θεράποντα ιατρό σας.