Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) είναι η νόσος που προκαλείται από τη συχνή μετακίνηση (παλινδρόμηση) των «καυστικών» υγρών του στομάχου, τα οποία είναι πλούσια σε υδροχλωρικό οξύ και πεψίνη, προς τον οισοφάγο, τον «σωλήνα» δηλαδή που μεταφέρει τις τροφές από το στόμα στο στομάχι.

Πως εκδηλώνεται;

Το βασικό σύμπτωμα είναι το κάψιμο πίσω από το στήθος ή ψηλά στο στομάχι. Τα συμπτώματα εμφανίζονται ή χειροτερεύουν μετά το φαγητό και μπορεί να διαρκέσουν αρκετές ώρες, με συχνότητα δύο τουλάχιστον ημέρες την εβδομάδα. Μερικές φορές εμφανίζονται στην κατάκλιση ή κατά τη διάρκεια του ύπνου. Πολλοί ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν και άλλα συμπτώματα, όπως: εμετό με ή χωρίς αίμα, δυσκολία στη δίοδο της τροφής από τον οισοφάγο στο στομάχι, αίσθημα πνιγμού που να διακόπτει τον ύπνο, απώλεια βάρους, βραχνάδα, κρίσεις με έντονο ξηρό βήχα και δυσκολία στην αναπνοή.

Πόσο συχνά εμφανίζεται;

Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι πολύ συχνή. Υπολογίζεται ότι ποσοστό περίπου 4-7% των ενηλίκων εμφανίζουν καθημερινά συμπτώματα, 20% σε εβδομαδιαία βάση και 40% σε μηνιαία βάση. Ο σύγχρονος στρεσογόνος τρόπος ζωής, η κακή διατροφή και ορισμένα φάρμακα ενοχοποιούνται για την αυξημένη συχνότητα της νόσου.

Έχω διαφραγματοκήλη. Υπάρχει κίνδυνος να εμφανίσω παλινδρόμηση;

Ναι. Ως διαφραγματοκήλη ορίζεται η μετατόπιση μέρους του στομάχου προς το θώρακα διαμέσου του οισοφαγικού τρήματος (οπής) του διαφράγματος. Συνήθως εμφανίζεται μετά την τρίτη δεκαετία της ζωής. Ο πιο συχνός τύπος διαφραγματοκήλης, η ολισθαίνουσα, αν και ασυμπτωματική, συχνά ενοχοποιείται για την εμφάνιση γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.

Ας σημειωθεί ότι καταστάσεις που αυξάνουν την ενδοκοιλιακή πίεση (παχυσαρκία, δυσκοιλιότητα) αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης διαφραγματοκήλης.

Μπορεί η διατροφή να με βοηθήσει αν έχω παλινδρόμηση;

Ναι, εάν ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα:

1. Μειώστε το βάρος σας (σε περίπτωση που είναι αυξημένο).
2. Προτιμάτε μικρά και συχνά γεύματα και καταναλώνετε λίγα υγρά μαζί με το φαγητό.

Μην καταναλώνετε συχνά όξινα τρόφιμα, όπως:

• Πορτοκάλι
• Γκρέιπφρουτ
• Τομάτα
• Χυμούς εσπεριδοειδών
• Ακτινίδιο
• Ξύδι
• Λεμόνι

3. Μειώστε το λίπος στη διατροφή σας. Αφαιρέστε το ορατό λίπος από το κρέας, προτιμήστε τα πουλερικά αντί για το κόκκινο κρέας, αποφύγετε τα πολύ λιπαρά και τα τηγανητά φαγητά, επιλέξτε γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά και περιορίστε την ποσότητα λαδιού που χρησιμοποιείτε καθημερινά στο μαγείρεμα.

Περιορίστε τα παρακάτω:

• Λαχανικά με έντονη μυρωδιά
• Καρυκεύματα
• Ανθρακούχα ροφήματα
• Σοκολάτες

4. Περιορίστε το αλκοόλ και τον καφέ (προτιμήστε ντεκαφεϊνέ).
5. Προσπαθήστε να μασάτε καλά την τροφή και να τρώτε αργά.

Υπάρχουν άλλα σημεία που πρέπει να προσέξω;

Ναι. Πέρα από τη διατροφή, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που χαλαρώνουν τον κάτω οισοφαγικό σφιγκτήρα και καθιστούν ευκολότερη την παλινδρόμηση του στομαχικού περιεχομένου προς τον οισοφάγο.

Ακολουθήστε τις εξής οδηγίες:

• Διακόψτε το κάπνισμα.
• Πριν το γεύμα αποφύγετε τη μυρωδιά του φαγητού, ενώ αμέσως μετά απέχετε για 2-3 ώρες από την κατάκλιση (ιδιαίτερα στο δεξί πλευρό) και το τρέξιμο.
• Μη δένετε σφιχτά τη ζώνη και αποφύγετε τα πολύ σφιχτά ρούχα.
• Μην κάνετε άσκηση μετά το γεύμα.
• Αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε καλαμάκι.
• Αποφεύγετε να μασάτε τσίχλα.