Τι είναι η οστεοπόρωση;

Η οστεοπόρωση είναι μια πάθηση που αποδυναμώνει τα οστά, σε σημείο ώστε να γίνονται ευπαθή και να σπάνε, ειδικά τα οστά που βρίσκονται στο ισχίο, στη ραχοκοκαλιά (σπονδυλική στήλη) και στον καρπό. Η πάθηση αυτή ονομάζεται «σιωπηλή νόσος» επειδή μπορεί να εξελίσσεται χωρίς να γίνεται αντιληπτή για πολλά χρόνια και ο πάσχων την καταλαβαίνει όταν πια σπάει κάποιο οστό. Η οστεοπόρωση αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα σύγχρονα ιατροκοινωνικά προβλήματα σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα όμως στις χώρες της Δύσης.

Για να διατηρούνται τα οστά γερά, το σώμα διασπά το παλιό οστό και το αντικαθιστά με νέο οστικό ιστό. Όμως, από την ηλικία περίπου των 30 ετών η οστική μάζα σταματά να αυξάνεται, οπότε στόχος για την καλή υγεία των οστών είναι να διατηρηθεί όσο περισσότερη οστική μάζα γίνεται για όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο. Μετά την ηλικία των 40, και ακόμη περισσότερο των 50 ετών, η οστική μάζα που διασπάται μπορεί να είναι περισσότερη από εκείνη που αντικαθίσταται.

Μικροσκοπικά, το εσωτερικό του οστού μοιάζει με κερήθρα. Αν πάσχει κανείς από οστεοπόρωση οι τρύπες σε αυτή την «κερήθρα» μεγαλώνουν και το οστό που σχηματίζει την «κερήθρα», μικραίνει. Το εξωτερικό κέλυφος των οστών, επίσης γίνεται πιο λεπτό. Αυτά όλα, έχουν ως αποτέλεσμα τα οστά να αποδυναμώνονται καθώς μεγαλώνουμε. Ως συνέπειες, εμφανίζονται η ευθραυστότητα των οστών, τα κατάγματα, το μειούμενο ύψος και η κύφωση.

Ποιος μπορεί να εμφανίσει οστεοπόρωση; Παράγοντες κινδύνου και αιτίες.

Αν και η οστεοπόρωση μπορεί να «χτυπήσει» σε οποιαδήποτε ηλικία, συνήθως πλήττει άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, ειδικά γυναίκες, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν την εμφανίζουν και οι
άνδρες. Περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν οστεοπόρωση έχουν οι γυναίκες λευκής και ασιατικής φυλής. O αριθμός των γυναικών που πάσχουν από οστεοπόρωση είναι τετραπλάσιος
από αυτόν των ανδρών. Άλλες γυναίκες που διατρέχουν κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης,
μπορεί να είναι εκείνες που:

• Έχουν οικογενειακό ιστορικό σπασμένων οστών ή οστεοπόρωσης.
• Έχουν σπάσει κάποιο οστό μετά την ηλικία των 50 ετών.
• Έχουν κάνει αφαίρεση ωοθηκών πριν από την εμμηνόπαυση.
• Έχουν πρόωρη εμμηνόπαυση.
• Δεν έχουν προσλάβει επαρκές ασβέστιο και/ή βιταμίνη D κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
• Είχαν παρατεταμένη κατάκλιση ή ήταν σωματικά αδρανείς.
• Καπνίζουν (οι καπνίζοντες μπορεί να απορροφούν λιγότερο ασβέστιο από τη διατροφή τους).
• Έχουν λάβει συγκεκριμένα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων για αρθρίτιδα,
  για άσθμα και κάποια αντικαρκινικά φάρμακα.
• Έχουν μικρό ανάστημα.

Ο κίνδυνος εμφάνισης οστεοπόρωσης αυξάνεται καθώς μεγαλώνουμε. Ο ρυθμός απώλειας επιταχύνεται κατά την περίοδο της εμμηνόπαυσης. Μετά την εμμηνόπαυση, η απώλεια μειώνεται, αλλά δεν σταματά. Στους άνδρες, η απώλεια οστικής μάζας είναι πιο αργή. Αλλά, από την ηλικία των 65 ή των 70 ετών, άνδρες και γυναίκες χάνουν οστική μάζα με τον ίδιο ρυθμό.

Πώς μπορώ να διατηρήσω τα οστά μου υγιή;

Υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε, ανεξαρτήτως ηλικίας, για να αποτρέψετε την εμφάνιση οστεοπόρωσης. Κάποια από αυτά περιλαμβάνουν να γυμνάζεστε, κάνοντας ασκήσεις, όπως βάρη (μετριασμένα), περπάτημα, πεζοπορία, τρέξιμο, ανέβασμα σκαλοπατιών, τένις και χορό.

Εάν έχετε οστεοπόρωση, αποφύγετε δραστηριότητες που περιλαμβάνουν «δίπλωμα» της σπονδυλικής σας στήλης ή κάμψη προς τα εμπρός από τη μέση, όπως είναι οι κοιλιακοί και το
άγγιγμα των δακτύλων των ποδιών.

Η σωστή και ισορροπημένη διατροφή φαίνεται να συμβάλλει καθοριστικά τόσο στην πρόληψη της οστεοπόρωσης όσο και στην αναδόμηση των οστών. Αποδεδειγμένα, αρκετές διατροφικές
συνήθειες μπορούν να βελτιώσουν την πρόσληψη και την απορρόφηση του ασβεστίου.

Ως εκ τούτου, η επάρκεια θρεπτικών συστατικών όπως το ασβέστιο και η βιταμίνη D (από τον ήλιο και από τροφές), ο έλεγχος του προσλαμβανόμενου νατρίου, η αύξηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών φαίνεται να δρουν ευεργετικά ενάντια της οστεοπόρωσης.

Αντίθετα, η χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου, η υψηλή πρόσληψη νατρίου και καφεΐνης έχουν συσχετιστεί με οστική απώλεια.

Αλλάξτε λοιπόν τις διατροφικές σας συνήθειες και προστατεύστε τα οστά σας!

Σκοπός της υπηρεσίας αυτής είναι:

• Η διατροφική εκπαίδευση και η υιοθέτηση κατάλληλων διατροφικών συνηθειών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της νόσου.
• Η κατάρτιση πλήρως εξατομικευμένου διαιτολογίου που παρέχει επάρκεια ενέργειας και θρεπτικών συστατικών που συμβάλλουν στην υγεία των οστών.